GÜLŞAH DÖNMEZ
Payas Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi Sarı Selim Cami avlusundaki zeytin ağacının 13 asırlık olduğu bildirildi.
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 1976’da “anıt ağaç” olarak tescillenen, Çukurova Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Botanik Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Atabay Düzenli’nin 2010 yılında yaptığı incelemede bin 350 yaşında olduğu belirlenen ağaçtan yılın ilk hasadında 300 kilogram zeytin elde edildi.
Cami avlusunda bulunan zeytin ağacı, bin 350 yaşında olmasına rağmen meyve veriyor. Meyve veren bir zeytin ağacı olması çok önemli hatta geriye doğru döndüğümüzde ‘Dünyanın en yaşlı meyve veren zeytin ağacı olduğu belirtiliyor.
Yavuz Sultan Selim’in Kaptan-ı Deryası ve Sadrazamı Sokullu Mehmet Paşa, Mercidabık Savaşı ile Osmanlı topraklarına katılan Payas’a külliye yapılması için 1574’te Mimar Sinan ve Hassa mimarlar teşkilatına talimat verdi. Adana-İskenderun yolunda, külliyenin inşa edileceği 15 dönümlük zeytin bahçesindeki ağaçlar, biri dışında kesildi.
Padişah 2. Selim zamanında külliye yanına yapılan Sarı Selim Camisi’nin bahçesinde kalan ağaca kutsallığın, bereketin ve barışın simgesi olduğu için dokunulmadı. Yaşlı ağaç, bu nedenle “Hünkar zeytini” olarak anılıyor.
