Savaş biterse ve savaş sonrası istedikleri bir hükümet kurulursa Suriyelilerin ancak yüzde 30’u ‘ülkemize dönebiliriz’ diyor. 2017’de de bu rakam yüzde 60 düzeyindeydi.
ÖZKAN BAKKAYLI
Türkiye’deki Suriyelilerle ilgili son araştırmadan çarpıcı sonuçlar çıktı. 500 binden fazla Suriyelinin bulunduğu Hatay ilini de kapsayan bir araştırmaya göre 2017 yılında ‘Hiçbir şekilde Suriye’ye dönmem diyenlerin oranı yüzde 16 düzeyinde iken bugün bu rakam yüzde 52’ye taşındı.
Yine 2017 yılında yüzde 60’ı ‘Suriye’de savaş biterse ve istediğimiz bir hükümet kurulursa dönerim’ diyordu. Bu oran ise bugün yüzde 30’a düştü.
Türk Alman Üniversitesi Göç ve Uyum Araştırmaları Merkezi Müdürü Prof. Dr. Murat Erdoğan, Türkiye’de yaşayan mülteciler üzerinde bugüne kadar yapılmış en kapsamlı araştırmanın sonuçlarını Meclis Göç ve Uyum Alt Komisyonu’nda paylaştı.
Prof. Dr. Erdoğan’ın henüz yayınlanmayan 2019 saha araştırmasından Meclis’te açıkladığı veriler ve analizleri şöyle: “Son 3 araştırmada Suriyelilerin mutluluklarının arttığını görüyoruz. 2017’den 2019’a kadar kendilerini çok daha iyi ve güvende hissettiklerine dair bir algı çıkıyor. 2017’de ‘Hiçbir şekilde dönmem’ diyenlerin oranı yüzde 16,7’ydi, iki senede bu oran yüzde 51,8’e çıktı. Olağanüstü yüksek bir dönüşüm. ‘Suriye’de savaş biterse, istediğimiz bir hükûmet kurulursa dönerim’ diyordu yüzde 60’ı, bu birden bire yüzde 30’a düştü. Kendi ülkelerinden umutlarını kestikleri çok net görülüyor. Türkiye’de bir gelecek öngörüsü yoğun biçimde var. ‘Dönmeyi planlıyorum’ diyenlerin oranı sadece yüzde 6,8 düzeyinde.
Kamu hizmetlerinden memnuniyet de artıyor. Her geçen gün çifte vatandaşlık isteyenlerin oranı düşüyor, sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı istiyorlar. Suriyelilerle ilgili bütün veriler gayet pozitif. Kültürel olarak bize daha yakın olduklarını kabul ediyorlar. Niye? İki sebebi var. Bir: Türk toplumu kendisine sorduğunuzda çok şikâyet ediyor ama aktive etmiyor bunu, yani pasif bir direniş var. İki, daha önemlisi: Suriyeliler kendi sosyolojik gettolarını oluşturdular. Türk toplumu ne düşünüyor çok farkında değiller. İşin sosyolojisi değişti, Türkiye’deki Suriyeliler artık Türkiye’de köklendiler, dönebilecekleri bir ülke yok. Almanya’daki Türklerin dönecekleri ülke vardı, yine dönmediler, 60 senedir oradalar. Buraya 12 yaşında gelen çocuk 10 sene sonra 30 yaşına gelecek, nereye gidiyor? Yani daha gerçekçi bir noktaya gelmemiz lazım. Şu an iç içe yaşıyoruz, kampların oranı yüzde 1 bile değil” dedi.
TÜRK TOPLUMUDA KALACAKLARINA İNANIYOR
Prof. Dr. Erdoğan Türk toplumunun da Suriyelilerin en az yarısının Türkiye’de kalacağı kanaatine vardığını söyledi.
Erdoğan “Toplumun artık yüzde 90’ı Suriyelilerin en az yarısının Türkiye’de kalacağına inanıyor. ‘Suriyelilerle huzur içinde bir arada yaşayabilir miyiz’ sorusuna, gayet net yüzde 75’i ‘Hayır’ diyor. Suriyelilere siyasi haklar verilmesini herkes reddediyor. Ortalama yüzde 87. Parti analizinde, AK Partililer bile yüzde 80 civarında ‘Siyasi hak verilmesin’ diyor. ‘Suriyeliler Türk toplumunun en önemli kaçıncı sorunudur?’ diye sorduğumuzda ortalama 3,3 çıkıyor. Türk toplumunun yüzde 27’sine göre Türkiye’nin en önemli sorunu Suriyelilerdir” dedi.
